agaill
Irish
    
    Etymology 1
    
Possibly derived from Old Irish acclaid (“act of fishing”)?
Noun
    
agaill f (genitive singular agaille, nominative plural agaillí)
- earthworm
- Synonyms: anglach, cuideog, péist talún
 
- cantankerous person
Declension
    
Declension of agaill
Second declension
| Bare forms 
 | Forms with the definite article 
 | 
- Alternative plural: agailleacha (sense 2)
Etymology 2
    
From Old Irish ad·gládathar (“address, speak to, converse with”).
Verb
    
agaill (present analytic agallann, future analytic agallfaidh, verbal noun agallamh, past participle agalltha)
Conjugation
    
conjugation of agaill (first conjugation – B)
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | agallaim | agallann tú; agallair† | agallann sé, sí | agallaimid | agallann sibh | agallann siad; agallaid† | a agallann; a agallas / a n-agallann*; a n-agallas* | agalltar | 
| past | d'agall mé; d'agallas / agall mé‡; agallas‡ | d'agall tú; d'agallais / agall tú‡; agallais‡ | d'agall sé, sí / agall sé, sí‡ | d'agallamar; d'agall muid / agallamar‡; agall muid‡ | d'agall sibh; d'agallabhair / agall sibh‡; agallabhair‡ | d'agall siad; d'agalladar / agall siad; agalladar‡ | a d'agall / ar agall* | agalladh; hagalladh† | |
| past habitual | d'agallainn / agallainn‡; n-agallainn‡‡ | d'agalltá / agalltá‡; n-agalltᇇ | d'agalladh sé, sí / agalladh sé, sí‡; n-agalladh sé, s퇇 | d'agallaimis; d'agalladh muid / agallaimis‡; agalladh muid‡; n-agallaimis‡‡; n-agalladh muid‡‡ | d'agalladh sibh / agalladh sibh‡; n-agalladh sibh‡‡ | d'agallaidís; d'agalladh siad / agallaidís‡; agalladh siad‡; n-agallaidís‡‡; n-agalladh siad‡‡ | a d'agalladh / a n-agalladh* | d'agalltaí / agalltaí‡; n-agallta퇇 | |
| future | agallfaidh mé; agallfad | agallfaidh tú; agallfair† | agallfaidh sé, sí | agallfaimid; agallfaidh muid | agallfaidh sibh | agallfaidh siad; agallfaid† | a agallfaidh; a agallfas / a n-agallfaidh*; a n-agallfas* | agallfar | |
| conditional | d'agallfainn / agallfainn‡; n-agallfainn‡‡ | d'agallfá / agallfá‡; n-agallfᇇ | d'agallfadh sé, sí / agallfadh sé, sí‡; n-agallfadh sé, s퇇 | d'agallfaimis; d'agallfadh muid / agallfaimis‡; agallfadh muid‡; n-agallfaimis‡‡; n-agallfadh muid‡‡ | d'agallfadh sibh / agallfadh sibh‡; n-agallfadh sibh‡‡ | d'agallfaidís; d'agallfadh siad / agallfaidís‡; agallfadh siad‡; n-agallfaidís‡‡; n-agallfadh siad‡‡ | a d'agallfadh / a n-agallfadh* | d'agallfaí / agallfaí‡; n-agallfa퇇 | |
| subjunctive | present | go n-agalla mé; go n-agallad† | go n-agalla tú; go n-agallair† | go n-agalla sé, sí | go n-agallaimid; go n-agalla muid | go n-agalla sibh | go n-agalla siad; go n-agallaid† | — | go n-agalltar | 
| past | dá n-agallainn | dá n-agalltá | dá n-agalladh sé, sí | dá n-agallaimis; dá n-agalladh muid | dá n-agalladh sibh | dá n-agallaidís; dá n-agalladh siad | — | dá n-agalltaí | |
| imperative | agallaim | agall | agalladh sé, sí | agallaimis | agallaigí; agallaidh† | agallaidís | — | agalltar | |
| verbal noun | agallamh | ||||||||
| past participle | agalltha | ||||||||
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Alternative forms
    
Mutation
    
| Irish mutation | |||
|---|---|---|---|
| Radical | Eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis | 
| agaill | n-agaill | hagaill | not applicable | 
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | |||
References
    
- Ó Dónaill, Niall (1977) “agaill”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “acclaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “ad·gládathar”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.