сир
Komi-Permyak
Etymology
From Proto-Permic *śu̇r, from Proto-Uralic *śure. Cognates include Hungarian szurok.
Komi-Zyrian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɕir/, [ˈɕir]
- Hyphenation: сир
Etymology 1
.jpg.webp)

From Proto-Permic *śu̇r, from Proto-Uralic *śure. Cognates include Hungarian szurok and Udmurt сир (śir).
The shift *-u̇- > -и- (-i-) is irregular, but was probably brought about by the preceding palatal sibilant.
Declension
| Declension of сир (stem: сир-) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | ||
| nominative | сир (śir) | сиръяс (śirjas) | |
| accusative | I* | сир (śir) | сиръяс (śirjas) |
| II* | сирӧс (śirös) | сиръясӧс (śirjasös) | |
| instrumental | сирӧн (śirön) | сиръясӧн (śirjasön) | |
| comitative | сиркӧд (śirköd) | сиръяскӧд (śirjasköd) | |
| caritive | сиртӧг (śirtög) | сиръястӧг (śirjastög) | |
| consecutive | сирла (śirla) | сиръясла (śirjasla) | |
| genitive | сирлӧн (śirlön) | сиръяслӧн (śirjaslön) | |
| ablative | сирлысь (śirlyś) | сиръяслысь (śirjaslyś) | |
| dative | сирлы (śirly) | сиръяслы (śirjasly) | |
| inessive | сирын (śiryn) | сиръясын (śirjasyn) | |
| elative | сирысь (śiryś) | сиръясысь (śirjasyś) | |
| illative | сирӧ (śirö) | сиръясӧ (śirjasö) | |
| egressive | сирсянь (śirśań) | сиръяссянь (śirjasśań) | |
| approximative | сирлань (śirlań) | сиръяслань (śirjaslań) | |
| terminative | сирӧдз (śirödź) | сиръясӧдз (śirjasödź) | |
| prolative | I | сирӧд (śiröd) | сиръясӧд (śirjasöd) |
| II | сирті (śirti) | сиръясті (śirjasti) | |
| *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. | |||
| Possessive declension of сир | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Etymology 2

Declension
| Declension of сир (stem: сир-) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | ||
| nominative | сир (śir) | сиръяс (śirjas) | |
| accusative | I* | сир (śir) | сиръяс (śirjas) |
| II* | сирӧс (śirös) | сиръясӧс (śirjasös) | |
| instrumental | сирӧн (śirön) | сиръясӧн (śirjasön) | |
| comitative | сиркӧд (śirköd) | сиръяскӧд (śirjasköd) | |
| caritive | сиртӧг (śirtög) | сиръястӧг (śirjastög) | |
| consecutive | сирла (śirla) | сиръясла (śirjasla) | |
| genitive | сирлӧн (śirlön) | сиръяслӧн (śirjaslön) | |
| ablative | сирлысь (śirlyś) | сиръяслысь (śirjaslyś) | |
| dative | сирлы (śirly) | сиръяслы (śirjasly) | |
| inessive | сирын (śiryn) | сиръясын (śirjasyn) | |
| elative | сирысь (śiryś) | сиръясысь (śirjasyś) | |
| illative | сирӧ (śirö) | сиръясӧ (śirjasö) | |
| egressive | сирсянь (śirśań) | сиръяссянь (śirjasśań) | |
| approximative | сирлань (śirlań) | сиръяслань (śirjaslań) | |
| terminative | сирӧдз (śirödź) | сиръясӧдз (śirjasödź) | |
| prolative | I | сирӧд (śiröd) | сиръясӧд (śirjasöd) |
| II | сирті (śirti) | сиръясті (śirjasti) | |
| *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. | |||
| Possessive declension of сир | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
References
- Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 36
- L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 589
Russian
Pronunciation
- IPA(key): [sʲir]
Serbo-Croatian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *syrъ.
Pronunciation
- IPA(key): /sîr/
Declension
Derived terms
Udmurt

Etymology
From Proto-Permic *śu̇r, from Proto-Uralic *śure. Cognates include Hungarian szurok.
Permic cognates include Komi-Zyrian сир (śir), Komi-Permyak сир (śir) and Komi-Yazva сьөр (śår).
Pronunciation
- IPA(key): [ˈɕir]
- Rhymes: -ir
- Hyphenation: сир
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сир śir |
сиръёс śirjos |
| accusative | сирез śirez |
сиръёсыз śirjosyz |
| genitive | сирлэн śirlen |
сиръёслэн śirjoslen |
| dative | сирлы śirly |
сиръёслы śirjosly |
| ablative | сирлэсь śirleś |
сиръёслэсь śirjosleś |
| instrumental | сирен śiren |
сиръёсын śirjosyn |
| abessive | сиртэк śirtek |
сиръёстэк śirjostek |
| adverbial | сиръя śirja |
сиръёсъя śirjosja |
| inessive | сирын śiryn |
сиръёсын śirjosyn |
| illative | сире śire |
сиръёсы śirjosy |
| elative | сирысь śiryś |
сиръёсысь śirjosyś |
| egressive | сирысьен śiryśjen |
сиръёсысьен śirjosyśjen |
| terminative | сирозь śiroź |
сиръёсозь śirjosoź |
| prolative | сиретӥ śireti |
сиръёсытӥ śirjosyti |
| allative | сирлань śirlań |
сиръёслань śirjoslań |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сире śire |
сиръёсы śirjosy |
| accusative | сирме śirme |
сиръёсме śirjosme |
| genitive | сирелэн śirelen |
сиръёсылэн śirjosylen |
| dative | сирелы śirely |
сиръёсылы śirjosyly |
| ablative | сирелэсь śireleś |
сиръёсылэсь śirjosyleś |
| instrumental | сиреным śirenym |
сиръёсыным śirjosynym |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сиред śired |
сиръёсыд śirjosyd |
| accusative | сирдэ śirde |
сиръёстэ śirjoste |
| genitive | сиредлэн śiredlen |
сиръёсыдлэн śirjosydlen |
| dative | сиредлы śiredly |
сиръёсыдлы śirjosydly |
| ablative | сиредлэсь śiredleś |
сиръёсыдлэсь śirjosydleś |
| instrumental | сиреныд śirenyd |
сиръёсыныд śirjosynyd |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирез śirez |
сиръёсыз śirjosyz |
| accusative | сирзэ śirze |
сиръёссэ śirjosse |
| genitive | сирезлэн śirezlen |
сиръёсызлэн śirjosyzlen |
| dative | сирезлы śirezly |
сиръёсызлы śirjosyzly |
| ablative | сирезлэсь śirezleś |
сиръёсызлэсь śirjosyzleś |
| instrumental | сиреныз śirenyz |
сиръёсыныз śirjosynyz |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирмы śirmy |
сиръёсмы śirjosmy |
| accusative | сирмэс śirmes |
сиръёсмес śirjosmes |
| genitive | сирмылэн śirmylen |
сиръёсмылэн śirjosmylen |
| dative | сирмылы śirmyly |
сиръёсмылы śirjosmyly |
| ablative | сирмылэсь śirmyleś |
сиръёсмылэсь śirjosmyleś |
| instrumental | сиренымы śirenymy |
сиръёсынымы śirjosynymy |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирды śirdy |
сиръёсты śirjosty |
| accusative | сирдэс śirdes |
сиръёстэс śirjostes |
| genitive | сирдылэн śirdylen |
сиръёстылэн śirjostylen |
| dative | сирдылы śirdyly |
сиръёстылы śirjostyly |
| ablative | сирдылэсь śirdyleś |
сиръёстылэсь śirjostyleś |
| instrumental | сиреныды śirenydy |
сиръёсыныды śirjosynydy |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | сирзы śirzy |
сиръёссы śirjossy |
| accusative | сирзэс śirzes |
сиръёссэс śirjosses |
| genitive | сирзылэн śirzylen |
сиръёссылэн śirjossylen |
| dative | сирзылы śirzyly |
сиръёссылы śirjossyly |
| ablative | сирзылэсь śirzyleś |
сиръёссылэсь śirjossyleś |
| instrumental | сиренызы śirenyzy |
сиръёсынызы śirjosynyzy |
References
- L. E. Kirillova, L. L. Karpova, editors (2008), “сир”, in Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 601
- Yrjö Wichmann, Toivo Emil Uotila (1987) Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (overall work in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 236
Ukrainian
Etymology
From Proto-Slavic *syrъ.
Pronunciation
- IPA(key): [sɪr]
Audio (file)
Noun
сир • (syr) m inan (genitive си́ру, nominative plural сири́, genitive plural сирі́в, relational adjective си́рний)
Declension
References
- Bilodid, I. K., editor (1970–1980), “сир”, in Словник української мови: в 11 т. [Dictionary of the Ukrainian Language: in 11 vols] (in Ukrainian), Kyiv: Naukova Dumka
Yakut
Etymology 1
From Proto-Turkic *yẹr.[1] Cognate with Dolgan һир, Tuvan чер (çer), Southern Altai јер (ǰer), Kazakh жер (jer), Turkish yer.
Noun
сир • (sir)
Derived terms
References
- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*jẹr”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Etymology 2
from Proto-Turkic *yẹr- (“to hate”). Cognate with Kazakh жеру (jeru), Old Turkic [script needed] (yer-, “to hate, dispraise”) and Turkish yermek
Verb
сир • (sir)
Derived terms
- сиргэн (sirgen, “to be disgusted”)