kawsay
Quechua
    
    
Declension
    
declension of kawsay
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | kawsay | kawsaykuna | 
| accusative | kawsayta | kawsaykunata | 
| dative | kawsayman | kawsaykunaman | 
| genitive | kawsaypa | kawsaykunap | 
| locative | kawsaypi | kawsaykunapi | 
| terminative | kawsaykama | kawsaykunakama | 
| ablative | kawsaymanta | kawsaykunamanta | 
| instrumental | kawsaywan | kawsaykunawan | 
| comitative | kawsaynintin | kawsaykunantin | 
| abessive | kawsayninnaq | kawsaykunannaq | 
| comparative | kawsayhina | kawsaykunahina | 
| causative | kawsayrayku | kawsaykunarayku | 
| benefactive | kawsaypaq | kawsaykunapaq | 
| associative | kawsaypura | kawsaykunapura | 
| distributive | kawsayninka | kawsaykunanka | 
| exclusive | kawsaylla | kawsaykunalla | 
possessive forms of kawsay
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayniy | kawsayniykuna | 
| accusative | kawsayniyta | kawsayniykunata | 
| dative | kawsayniyman | kawsayniykunaman | 
| genitive | kawsayniypa | kawsayniykunap | 
| locative | kawsayniypi | kawsayniykunapi | 
| terminative | kawsayniykama | kawsayniykunakama | 
| ablative | kawsayniymanta | kawsayniykunamanta | 
| instrumental | kawsayniywan | kawsayniykunawan | 
| comitative | kawsayniynintin | kawsayniykunantin | 
| abessive | kawsayniyninnaq | kawsayniykunannaq | 
| comparative | kawsayniyhina | kawsayniykunahina | 
| causative | kawsayniyrayku | kawsayniykunarayku | 
| benefactive | kawsayniypaq | kawsayniykunapaq | 
| associative | kawsayniypura | kawsayniykunapura | 
| distributive | kawsayniyninka | kawsayniykunanka | 
| exclusive | kawsayniylla | kawsayniykunalla | 
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayniyki | kawsayniykikuna | 
| accusative | kawsayniykita | kawsayniykikunata | 
| dative | kawsayniykiman | kawsayniykikunaman | 
| genitive | kawsayniykipa | kawsayniykikunap | 
| locative | kawsayniykipi | kawsayniykikunapi | 
| terminative | kawsayniykikama | kawsayniykikunakama | 
| ablative | kawsayniykimanta | kawsayniykikunamanta | 
| instrumental | kawsayniykiwan | kawsayniykikunawan | 
| comitative | kawsayniykintin | kawsayniykikunantin | 
| abessive | kawsayniykinnaq | kawsayniykikunannaq | 
| comparative | kawsayniykihina | kawsayniykikunahina | 
| causative | kawsayniykirayku | kawsayniykikunarayku | 
| benefactive | kawsayniykipaq | kawsayniykikunapaq | 
| associative | kawsayniykipura | kawsayniykikunapura | 
| distributive | kawsayniykinka | kawsayniykikunanka | 
| exclusive | kawsayniykilla | kawsayniykikunalla | 
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsaynin | kawsayninkuna | 
| accusative | kawsayninta | kawsayninkunata | 
| dative | kawsayninman | kawsayninkunaman | 
| genitive | kawsayninpa | kawsayninkunap | 
| locative | kawsayninpi | kawsayninkunapi | 
| terminative | kawsayninkama | kawsayninkunakama | 
| ablative | kawsayninmanta | kawsayninkunamanta | 
| instrumental | kawsayninwan | kawsayninkunawan | 
| comitative | kawsayninintin | kawsayninkunantin | 
| abessive | kawsayninninnaq | kawsayninkunannaq | 
| comparative | kawsayninhina | kawsayninkunahina | 
| causative | kawsayninrayku | kawsayninkunarayku | 
| benefactive | kawsayninpaq | kawsayninkunapaq | 
| associative | kawsayninpura | kawsayninkunapura | 
| distributive | kawsaynininka | kawsayninkunanka | 
| exclusive | kawsayninlla | kawsayninkunalla | 
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayninchik | kawsayninchikkuna | 
| accusative | kawsayninchikta | kawsayninchikkunata | 
| dative | kawsayninchikman | kawsayninchikkunaman | 
| genitive | kawsayninchikpa | kawsayninchikkunap | 
| locative | kawsayninchikpi | kawsayninchikkunapi | 
| terminative | kawsayninchikkama | kawsayninchikkunakama | 
| ablative | kawsayninchikmanta | kawsayninchikkunamanta | 
| instrumental | kawsayninchikwan | kawsayninchikkunawan | 
| comitative | kawsayninchiknintin | kawsayninchikkunantin | 
| abessive | kawsayninchikninnaq | kawsayninchikkunannaq | 
| comparative | kawsayninchikhina | kawsayninchikkunahina | 
| causative | kawsayninchikrayku | kawsayninchikkunarayku | 
| benefactive | kawsayninchikpaq | kawsayninchikkunapaq | 
| associative | kawsayninchikpura | kawsayninchikkunapura | 
| distributive | kawsayninchikninka | kawsayninchikkunanka | 
| exclusive | kawsayninchiklla | kawsayninchikkunalla | 
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayniyku | kawsayniykukuna | 
| accusative | kawsayniykuta | kawsayniykukunata | 
| dative | kawsayniykuman | kawsayniykukunaman | 
| genitive | kawsayniykupa | kawsayniykukunap | 
| locative | kawsayniykupi | kawsayniykukunapi | 
| terminative | kawsayniykukama | kawsayniykukunakama | 
| ablative | kawsayniykumanta | kawsayniykukunamanta | 
| instrumental | kawsayniykuwan | kawsayniykukunawan | 
| comitative | kawsayniykuntin | kawsayniykukunantin | 
| abessive | kawsayniykunnaq | kawsayniykukunannaq | 
| comparative | kawsayniykuhina | kawsayniykukunahina | 
| causative | kawsayniykurayku | kawsayniykukunarayku | 
| benefactive | kawsayniykupaq | kawsayniykukunapaq | 
| associative | kawsayniykupura | kawsayniykukunapura | 
| distributive | kawsayniykunka | kawsayniykukunanka | 
| exclusive | kawsayniykulla | kawsayniykukunalla | 
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayniykichik | kawsayniykichikkuna | 
| accusative | kawsayniykichikta | kawsayniykichikkunata | 
| dative | kawsayniykichikman | kawsayniykichikkunaman | 
| genitive | kawsayniykichikpa | kawsayniykichikkunap | 
| locative | kawsayniykichikpi | kawsayniykichikkunapi | 
| terminative | kawsayniykichikkama | kawsayniykichikkunakama | 
| ablative | kawsayniykichikmanta | kawsayniykichikkunamanta | 
| instrumental | kawsayniykichikwan | kawsayniykichikkunawan | 
| comitative | kawsayniykichiknintin | kawsayniykichikkunantin | 
| abessive | kawsayniykichikninnaq | kawsayniykichikkunannaq | 
| comparative | kawsayniykichikhina | kawsayniykichikkunahina | 
| causative | kawsayniykichikrayku | kawsayniykichikkunarayku | 
| benefactive | kawsayniykichikpaq | kawsayniykichikkunapaq | 
| associative | kawsayniykichikpura | kawsayniykichikkunapura | 
| distributive | kawsayniykichikninka | kawsayniykichikkunanka | 
| exclusive | kawsayniykichiklla | kawsayniykichikkunalla | 
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural | 
|---|---|---|
| nominative | kawsayninku | kawsayninkukuna | 
| accusative | kawsayninkuta | kawsayninkukunata | 
| dative | kawsayninkuman | kawsayninkukunaman | 
| genitive | kawsayninkupa | kawsayninkukunap | 
| locative | kawsayninkupi | kawsayninkukunapi | 
| terminative | kawsayninkukama | kawsayninkukunakama | 
| ablative | kawsayninkumanta | kawsayninkukunamanta | 
| instrumental | kawsayninkuwan | kawsayninkukunawan | 
| comitative | kawsayninkuntin | kawsayninkukunantin | 
| abessive | kawsayninkunnaq | kawsayninkukunannaq | 
| comparative | kawsayninkuhina | kawsayninkukunahina | 
| causative | kawsayninkurayku | kawsayninkukunarayku | 
| benefactive | kawsayninkupaq | kawsayninkukunapaq | 
| associative | kawsayninkupura | kawsayninkukunapura | 
| distributive | kawsayninkunka | kawsayninkukunanka | 
| exclusive | kawsayninkulla | kawsayninkukunalla | 
Conjugation
    
    Conjugation of kawsay
| infinitive | kawsay | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| agentive | kawsaq | |||||||
| present participle | kawsaspa | |||||||
| past participle | kawsasqa | |||||||
| future participle | kawsana | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person inclusive | 1st person exclusive | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ñuqa | qam | pay | ñuqanchik | ñuqayku | qamkuna | paykuna | |
| present | kawsani | kawsanki | kawsan | kawsanchik | kawsayku | kawsankichik | kawsanku | |
| past (experienced) | kawsarqani | kawsarqanki | kawsarqan | kawsarqanchik | kawsarqaniku | kawsarqankichik | kawsarqanku | |
| past (reported) | kawsasqani | kawsasqanki | kawsasqan | kawsasqanchik | kawsasqaniku | kawsasqankichik | kawsasqanku | |
| future | kawsasaq | kawsanki | kawsanqa | kawsasunchik | kawsasaqku | kawsankichik | kawsanqaku | |
| imperative | — | qam | pay | — | — | qamkuna | paykuna | |
| affirmative | kawsay | kawsachun | kawsaychik | kawsachunku | ||||
| negative | ama kawsaychu | ama kawsachunchu | ama kawsaychikchu | ama kawsachunkuchu | ||||
Derived terms
    
- kawsachiy
- kawsapakuy
- kawsariy
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.