iaigh
Irish
    
    
Etymology
    
From Old Irish íadaid,[2] from Proto-Celtic *eɸidāti, a prefixed derivative of *dāti (“to give”).[3][4] Cognate with Scottish Gaelic iadh.
Verb
    
iaigh (present analytic iann, future analytic iafaidh, verbal noun iamh, past participle iata)
- (transitive, intransitive) to close, shut
- Synonym: dún
- Bhí na súile ag iamh orm.- I could not keep my eyes open.
- (literally, “The eyes were closing on me.”)
 
 
- (transitive) to enclose, encompass
- (transitive, intransitive) to block up, close up, dam
- (transitive, intransitive) to join [+ le (object) = with]
- (transitive) to clench (close tightly) (one's fist)
Conjugation
    
conjugation of iaigh (first conjugation – C)
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | iaim | iann tú; iair† | iann sé, sí | iaimid | iann sibh | iann siad; iaid† | a iann; a ias / a n-iann*; a n-ias* | iaitear | 
| past | d'iaigh mé; d'ias / iaigh mé‡; ias‡ | d'iaigh tú; d'iais / iaigh tú‡; iais‡ | d'iaigh sé, sí / iaigh sé, sí‡ | d'iamar; d'iaigh muid / iamar‡; iaigh muid‡ | d'iaigh sibh; d'iabhair / iaigh sibh‡; iabhair‡ | d'iaigh siad; d'iadar / iaigh siad‡; iadar‡ | a d'iaigh / ar iaigh* | iadh; hiadh† | |
| past habitual | d'iainn / iainn‡; n-iainn‡‡ | d'iaiteá / iaiteá‡; n-iaiteᇇ | d'iadh sé, sí / iadh sé, sí‡; n-iadh sé, s퇇 | d'iaimis; d'iadh muid / iaimis; iadh muid‡; n-iaimis‡‡; n-iadh muid‡‡ | d'iadh sibh / iadh sibh‡; n-iadh sibh‡‡ | d'iaidís; d'iadh siad / iaidís; iadh siad‡; n-iaidís‡‡; n-iadh siad‡‡ | a d'iadh / a n-iadh* | d'iaití / iaití‡; n-iait퇇 | |
| future | iafaidh mé; iafad | iafaidh tú; iafair† | iafaidh sé, sí | iafaimid; iafaidh muid | iafaidh sibh | iafaidh siad; iafaid† | a iafaidh; a iafas / a n-iafaidh*; a n-iafas* | iafar | |
| conditional | d'iafainn / iafainn‡; n-iafainn‡‡ | d'iafá / iafá‡; n-iafᇇ | d'iafadh sé, sí / iafadh sé, sí‡; n-iafadh sé, s퇇 | d'iafaimis; d'iafadh muid / iafaimis‡; iafadh muid‡; n-iafaimis‡‡; n-iafadh muid‡‡ | d'iafadh sibh / iafadh sibh‡; n-iafadh sibh‡‡ | d'iafaidís; d'iafadh siad / iafaidís‡; iafadh siad‡; n-iafaidís‡‡; n-iafadh siad‡‡ | a d'iafadh / a n-iafadh* | d'iafaí / iafaí‡; n-iafa퇇 | |
| subjunctive | present | go n-ia mé; go n-iad† | go n-ia tú; go n-iair† | go n-ia sé, sí | go n-iaimid; go n-ia muid | go n-ia sibh | go n-ia siad; go n-iaid† | — | go n-iaitear | 
| past | dá n-iainn | dá n-iaiteá | dá n-iadh sé, sí | dá n-iaimis; dá n-iadh muid | dá n-iadh sibh | dá n-iaidís; dá n-iadh siad | — | dá n-iaití | |
| imperative | iaim | iaigh | iadh sé, sí | iaimis | iaigí; iaidh† | iaidís | — | iaitear | |
| verbal noun | iamh | ||||||||
| past participle | iata | ||||||||
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Mutation
    
| Irish mutation | |||
|---|---|---|---|
| Radical | Eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis | 
| iaigh | n-iaigh | hiaigh | not applicable | 
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | |||
References
    
- “iaigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “íadaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Matasović, Ranko (2009) “*efirom”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 113-114
- Gordon, Randall Clark (2012) Derivational Morphology of the Early Irish Verbal Noun, Los Angeles: University of California, § 3.1.36, pages 191–92
Further reading
    
- Ó Dónaill, Niall (1977) “iaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.