chekmoq
Uzbek
Pronunciation
IPA(key): /t͡ʃek.mɒq/
Etymology
From Proto-Turkic *ček-.
cognates
Cognate with Chagatai [script needed] (çekmek, “to pull”), Karakhanid [script needed] (çekmēk, “to draw”), Kipchak [script needed] (çek-, “to pull”), Turkish çekmek (“to pull”), Azerbaijani çəkmək (“to smoke”), Turkmen çekmek (“to pull, draw”), Uyghur چەكمەك (chekmek, “to undergo”), Kyrgyz чегүү (cegüü, “to pull, undergo”).
Conjugation
| Conjugation of chekmoq (see also Appendix:Uzbek verbs) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| tense | participle | |||||||
| positive | negative | positive | negative | |||||
| singular | plural1 | singular | plural1 | |||||
| nominal non-finites | ||||||||
| infinitive | chekmoq | chekmamoq | – | – | ||||
| gerund | simpl | cheka | chekmay, chekmasdan | – | – | |||
| past | chekib | – | – | |||||
| comp | chekish | – | – | – | ||||
| indicative | ||||||||
| present | simpl | 1st | chekaman | chekamiz | chekmayman | chekmaymiz | chekayotgan | chekmayotgan |
| 2nd | chekasan | chekasiz | chekmaysan | chekmaysiz | ||||
| 3rd | chekadi | chekadilar | chekmaydi | chekmaydilar | ||||
| cont A | 1st | chekyapman | chekyapmiz | chekmayapman | chekmayapmiz | – | – | |
| 2nd | chekyapsan | chekyapsiz | chekmayapsan | chekmayapsiz | ||||
| 3rd | chekyapdi | chekyapdilar | chekmayapdi | chekmayapdilar | ||||
| cont B2 | 1st | chekayotirman | chekayotirmiz | chekmayotirman | chekmayotirmiz | – | – | |
| 2nd | chekayotirsan | chekayotirsiz | chekmayotirsan | chekmayotirsiz | ||||
| 3rd | chekayotir | chekayotirlar | chekmayotir | chekmayotirlar | ||||
| cont C | 1st | chekmoqdaman | chekmoqdamiz | chekmamoqdaman | chekmamoqdamiz | – | – | |
| 2nd | chekmoqdasan | chekmoqdasiz | chekmamoqdasan | chekmamoqdasiz | ||||
| 3rd | chekmoqda | chekmoqdalar | chekmamoqda | chekmamoqdalar | ||||
| perf | 1st | chekkanman | chekkanmiz | chekmaganman | chekmaganmiz | chekadigan | chekmaydigan | |
| 2nd | chekkansan | chekkansiz | chekmagansan | chekmagansiz | ||||
| 3rd | chekkan | chekkanlar | chekmagan | chekmaganlar | ||||
| past | def | 1st | chekdim | chekdik | chekmadim | chekmadik | chekgan | chekmagan |
| 2nd | chekding | chekdingiz | chekmading | chekmadingiz | ||||
| 3rd | chekdi | chekdilar | chekmadi | chekmadilar | ||||
| indef | 1st | chekibman | chekibmiz | chekmabman | chekmabmiz | – | – | |
| 2nd | chekibsan | chekibsiz | chekmabsan | chekmabsiz | ||||
| 3rd | chekibdi | chekibdilar | chekmabdi | chekmabdilar | ||||
| future | indef | 1st | chekarman | chekarmiz | chekmasman | chekmasmiz | chekar | chekmas |
| 2nd | chekarsan | chekarsiz | chekmassan | chekmassiz | ||||
| 3rd | chekar | chekarlar | chekmas | chekmaslar | ||||
| def3 | 1st | chekajakman | chekajakmiz | chekmayajakman | chekmayajakmiz | – | – | |
| 2nd | chekajaksan | chekajaksiz | chekmayajaksan | chekmayajaksiz | ||||
| 3rd | chekajak | chekajaklar | chekmayajak | chekmayajaklar | ||||
| oblig | 1st | chekadiganman | chekadiganmiz | chekmaydiganman | chekmaydiganmiz | – | – | |
| 2nd | chekadigansan | chekadigansiz | chekmaydigansan | chekmaydigansiz | ||||
| 3rd | chekadigan | chekadiganlar | chekmaydigan | chekmaydiganlar | ||||
| conditional | ||||||||
| 1st | cheksam | cheksak | chekmasam | chekmasak | – | – | ||
| 2nd | cheksang | cheksangiz | chekmasang | chekmasangiz | ||||
| 3rd | cheksa | cheksalar | chekmasa | chekmasalar | ||||
| intentional | ||||||||
| 1st | chekmoqchiman | chekmoqchimiz | chekmoqchi + emas + person suffix | – | – | |||
| 2nd | chekmoqchisan | chekmoqchisiz | ||||||
| 3rd | chekmoqchi | chekmoqchilar | ||||||
| imperative | ||||||||
| 1st | chekay! | chekaylik! | chekmay! | chekmaylik! | – | – | ||
| 2nd | chek! (formal -ing) | chekingiz! | chekma! | chekmangiz! | ||||
| 3rd | cheksin! | cheksinlar! | chekmasin! | chekmasinlar! | ||||
Compound tenses:
1Third person plural forms are commonly replaced by the third person singular. | ||||||||
Synonyms
- (to pull): tortmoq
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.