adhlaic
Irish
    
    Etymology
    
Variant of adhnaic, from Old Irish ad·anaig (“escorts, conveys, brings; buries, entombs”).
Pronunciation
    
- (Connacht) IPA(key): /ˈəil̪ˠəc/, /ˈɑːl̪ˠəc/
Verb
    
adhlaic (present analytic adhlacann, future analytic adhlacfaidh, verbal noun adhlacadh, past participle adhlactha) or
adhlaic (present analytic adhlaiceann, future analytic adhlaicfidh, verbal noun adhlaiceadh, past participle adhlaicthe)
- (transitive) bury (inter a corpse in a grave or tomb)
- Synonym: cuir
- Antonym: dí-adhlaic
 
Conjugation
    
- Standard inflection, with broad c before an ending
conjugation of adhlaic (first conjugation – B)
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | adhlacaim | adhlacann tú; adhlacair† | adhlacann sé, sí | adhlacaimid | adhlacann sibh | adhlacann siad; adhlacaid† | a adhlacann; a adhlacas / a n-adhlacann*; a n-adhlacas* | adhlactar | 
| past | d'adhlaic mé; d'adhlacas / adhlaic mé‡; adhlacas‡ | d'adhlaic tú; d'adhlacais / adhlaic tú‡; adhlacais‡ | d'adhlaic sé, sí / adhlaic sé, sí‡ | d'adhlacamar; d'adhlaic muid / adhlacamar‡; adhlaic muid‡ | d'adhlaic sibh; d'adhlacabhair / adhlaic sibh‡; adhlacabhair‡ | d'adhlaic siad; d'adhlacadar / adhlaic siad; adhlacadar‡ | a d'adhlaic / ar adhlaic* | adhlacadh; hadhlacadh† | |
| past habitual | d'adhlacainn / adhlacainn‡; n-adhlacainn‡‡ | d'adhlactá / adhlactá‡; n-adhlactᇇ | d'adhlacadh sé, sí / adhlacadh sé, sí‡; n-adhlacadh sé, s퇇 | d'adhlacaimis; d'adhlacadh muid / adhlacaimis‡; adhlacadh muid‡; n-adhlacaimis‡‡; n-adhlacadh muid‡‡ | d'adhlacadh sibh / adhlacadh sibh‡; n-adhlacadh sibh‡‡ | d'adhlacaidís; d'adhlacadh siad / adhlacaidís‡; adhlacadh siad‡; n-adhlacaidís‡‡; n-adhlacadh siad‡‡ | a d'adhlacadh / a n-adhlacadh* | d'adhlactaí / adhlactaí‡; n-adhlacta퇇 | |
| future | adhlacfaidh mé; adhlacfad | adhlacfaidh tú; adhlacfair† | adhlacfaidh sé, sí | adhlacfaimid; adhlacfaidh muid | adhlacfaidh sibh | adhlacfaidh siad; adhlacfaid† | a adhlacfaidh; a adhlacfas / a n-adhlacfaidh*; a n-adhlacfas* | adhlacfar | |
| conditional | d'adhlacfainn / adhlacfainn‡; n-adhlacfainn‡‡ | d'adhlacfá / adhlacfá‡; n-adhlacfᇇ | d'adhlacfadh sé, sí / adhlacfadh sé, sí‡; n-adhlacfadh sé, s퇇 | d'adhlacfaimis; d'adhlacfadh muid / adhlacfaimis‡; adhlacfadh muid‡; n-adhlacfaimis‡‡; n-adhlacfadh muid‡‡ | d'adhlacfadh sibh / adhlacfadh sibh‡; n-adhlacfadh sibh‡‡ | d'adhlacfaidís; d'adhlacfadh siad / adhlacfaidís‡; adhlacfadh siad‡; n-adhlacfaidís‡‡; n-adhlacfadh siad‡‡ | a d'adhlacfadh / a n-adhlacfadh* | d'adhlacfaí / adhlacfaí‡; n-adhlacfa퇇 | |
| subjunctive | present | go n-adhlaca mé; go n-adhlacad† | go n-adhlaca tú; go n-adhlacair† | go n-adhlaca sé, sí | go n-adhlacaimid; go n-adhlaca muid | go n-adhlaca sibh | go n-adhlaca siad; go n-adhlacaid† | — | go n-adhlactar | 
| past | dá n-adhlacainn | dá n-adhlactá | dá n-adhlacadh sé, sí | dá n-adhlacaimis; dá n-adhlacadh muid | dá n-adhlacadh sibh | dá n-adhlacaidís; dá n-adhlacadh siad | — | dá n-adhlactaí | |
| imperative | adhlacaim | adhlaic | adhlacadh sé, sí | adhlacaimis | adhlacaigí; adhlacaidh† | adhlacaidís | — | adhlactar | |
| verbal noun | adhlacadh | ||||||||
| past participle | adhlactha | ||||||||
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
- Alternative inflection, with slender c before an ending
conjugation of adhlaic (first conjugation – B)
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | adhlaicim | adhlaiceann tú; adhlaicir† | adhlaiceann sé, sí | adhlaicimid | adhlaiceann sibh | adhlaiceann siad; adhlaicid† | a adhlaiceann; a adhlaiceas / a n-adhlaiceann*; a n-adhlaiceas* | adhlaictear | 
| past | d'adhlaic mé; d'adhlaiceas / adhlaic mé‡; adhlaiceas‡ | d'adhlaic tú; d'adhlaicis / adhlaic tú‡; adhlaicis‡ | d'adhlaic sé, sí / adhlaic sé, sí‡ | d'adhlaiceamar; d'adhlaic muid / adhlaiceamar‡; adhlaic muid‡ | d'adhlaic sibh; d'adhlaiceabhair / adhlaic sibh‡; adhlaiceabhair‡ | d'adhlaic siad; d'adhlaiceadar / adhlaic siad; adhlaiceadar‡ | a d'adhlaic / ar adhlaic* | adhlaiceadh; hadhlaiceadh† | |
| past habitual | d'adhlaicinn / adhlaicinn‡; n-adhlaicinn‡‡ | d'adhlaicteá / adhlaicteá‡; n-adhlaicteᇇ | d'adhlaiceadh sé, sí / adhlaiceadh sé, sí‡; n-adhlaiceadh sé, s퇇 | d'adhlaicimis; d'adhlaiceadh muid / adhlaicimis‡; adhlaiceadh muid‡; n-adhlaicimis‡‡; n-adhlaiceadh muid‡‡ | d'adhlaiceadh sibh / adhlaiceadh sibh‡; n-adhlaiceadh sibh‡‡ | d'adhlaicidís; d'adhlaiceadh siad / adhlaicidís‡; adhlaiceadh siad‡; n-adhlaicidís‡‡; n-adhlaiceadh siad‡‡ | a d'adhlaiceadh / a n-adhlaiceadh* | d'adhlaictí / adhlaictí‡; n-adhlaict퇇 | |
| future | adhlaicfidh mé; adhlaicfead | adhlaicfidh tú; adhlaicfir† | adhlaicfidh sé, sí | adhlaicfimid; adhlaicfidh muid | adhlaicfidh sibh | adhlaicfidh siad; adhlaicfid† | a adhlaicfidh; a adhlaicfeas / a n-adhlaicfidh*; a n-adhlaicfeas* | adhlaicfear | |
| conditional | d'adhlaicfinn / adhlaicfinn‡; n-adhlaicfinn‡‡ | d'adhlaicfeá / adhlaicfeá‡; n-adhlaicfeᇇ | d'adhlaicfeadh sé, sí / adhlaicfeadh sé, sí‡; n-adhlaicfeadh sé, s퇇 | d'adhlaicfimis; d'adhlaicfeadh muid / adhlaicfimis‡; adhlaicfeadh muid‡; n-adhlaicfimis‡‡; n-adhlaicfeadh muid‡‡ | d'adhlaicfeadh sibh / adhlaicfeadh sibh‡; n-adhlaicfeadh sibh‡‡ | d'adhlaicfidís; d'adhlaicfeadh siad / adhlaicfidís‡; adhlaicfeadh siad‡; n-adhlaicfidís‡‡; n-adhlaicfeadh siad‡‡ | a d'adhlaicfeadh / a n-adhlaicfeadh* | d'adhlaicfí / adhlaicfí‡; n-adhlaicf퇇 | |
| subjunctive | present | go n-adhlaice mé; go n-adhlaicead† | go n-adhlaice tú; go n-adhlaicir† | go n-adhlaice sé, sí | go n-adhlaicimid; go n-adhlaice muid | go n-adhlaice sibh | go n-adhlaice siad; go n-adhlaicid† | — | go n-adhlaictear | 
| past | dá n-adhlaicinn | dá n-adhlaicteá | dá n-adhlaiceadh sé, sí | dá n-adhlaicimis; dá n-adhlaiceadh muid | dá n-adhlaiceadh sibh | dá n-adhlaicidís; dá n-adhlaiceadh siad | — | dá n-adhlaictí | |
| imperative | adhlaicim | adhlaic | adhlaiceadh sé, sí | adhlaicimis | adhlaicigí; adhlaicidh† | adhlaicidís | — | adhlaictear | |
| verbal noun | adhlaiceadh | ||||||||
| past participle | adhlaicthe | ||||||||
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
    
- adhlacóir m (“undertaker”)
- athadhlaic (“reinter”, transitive verb)
Mutation
    
| Irish mutation | |||
|---|---|---|---|
| Radical | Eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis | 
| adhlaic | n-adhlaic | hadhlaic | not applicable | 
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | |||
Further reading
    
- Ó Dónaill, Niall (1977) “adhlaic”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “ad·anaig”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Finck, F. N. (1899) Die araner mundart (in German), volume II, Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 5
- Dinneen, Patrick S. (1904) “aḋlacaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 6
- Entries containing “adhlaic” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
- “adhlaic”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
Scottish Gaelic
    
    Alternative forms
    
Etymology
    
From Old Irish ad·anaig (“escorts, conveys, brings; buries, entombs”). Compare Irish adhlaic.
Verb
    
adhlaic (past dh'adhlaic, future adhlaicidh, verbal noun adhlacadh)
Derived terms
    
- àite-adhlaic (“burial ground”)
- adhlaicte (“buried”)
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.