туу
Kazakh
| Alternative scripts | |
|---|---|
| Arabic | تۋۋ |
| Cyrillic | туу |
| Latin | tuu |
Pronunciation
- IPA(key): /tu.wuw/, [tʰu.wuw]
Conjugation
Conjugation of туу
| infinitive | туу | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| participles | past | туған | ||||||||
| future | туар | |||||||||
| transitory past | туатын | |||||||||
| singular | plural | |||||||||
| 1st person | 2nd person (informal) | 2nd person (formal) | 3rd person | 1st person | 2nd person (informal) | 2nd person (formal) | 3rd person | |||
| мен | сен | сіз | ол | біз | сендер | сіздер | олар | |||
| past | simple | тудым | тудың | тудыңыз | туды | тудық | тудыңдар | тудыңыздар | туды | |
| distant | direct | туғанмын | туғансың | туғансыз | туған | туғанбыз | туғансыңдар | туғансыздар | туған | |
| indirect | туыппын | туыпсың | туыпсыз | туыпты | туыппыз | туыпсыңдар | туыпсыздар | туыпты | ||
| habitual | туатынмын | туатынсың | туатынсыз | туатын | туатынбыз | туатынсыңдар | туатынсыздар | туатын | ||
| present | aorist | туамын | туасың | туасыз | туады | туамыз | туасыңдар | туасыздар | туады | |
| future | presumptive | туармын | туарсың | туарсыз | туар | туармыз | туарсыңдар | туарсыздар | туар | |
| intentional | тумақпын | тумақсың | тумақсыз | тумақ | тумақпыз | тумақсың | тумақсыз | тумақ | ||
| imperative/hortative | туайын | ту | туыңыз | тусын | туайық | туыңдар | туыңыздар | тусын | ||
| optative | туғым келеді | туғың келеді | туғыңыз келеді | туғысы келеді | туғымыз келеді | туғыларың келеді | туғыларыңыз келеді | туғылары келеді | ||
| conditional | тусам | тусаң | тусаңыз | туса | тусақ | тусаңдар | тусаңыздар | туса | ||
Declension
This noun needs an inflection-table template.
Kyrgyz
Etymology 1

Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик туусу.
Ultimately from Old Chinese 纛 (OC *duːɡs, *duːɡ, “banner made of animal tail or feather”). Compare also Kazakh ту (tu), Turkish tuğ; Mongolian туг (tug); etc.
Pronunciation
- IPA(key): /tuː/
Declension
Declension of туу
| singular (жекелик) |
plural (көптөгөн) | |
|---|---|---|
| nominative (атооч) | туу tuu |
туулар tuular |
| genitive (илик) | туунун tuunun |
туулардын tuulardın |
| dative (барыш) | тууга tuuga |
тууларга tuularga |
| accusative (табыш) | тууну tuunu |
тууларды tuulardı |
| locative (жатыш) | тууда tuuda |
тууларда tuularda |
| ablative (чыгыш) | туудан tuudan |
туулардан tuulardan |
| possessive forms | ||
| first-person singular (менин) | ||
| nominative | туум tuum |
тууларым tuularım |
| genitive | туумдун tuumdun |
тууларымдын tuularımdın |
| dative | туума tuuma |
тууларыма tuularıma |
| accusative | туумду tuumdu |
тууларымды tuularımdı |
| locative | туумда tuumda |
тууларымда tuularımda |
| ablative | туумдан tuumdan |
тууларымдан tuularımdan |
| second-person singular informal (сенин) | ||
| nominative | тууң tuuŋ |
тууларың tuularıŋ |
| genitive | тууңдун tuuŋdun |
тууларыңдын tuularıŋdın |
| dative | тууңа tuuŋa |
тууларыңа tuularıŋa |
| accusative | тууңду tuuŋdu |
тууларыңды tuularıŋdı |
| locative | тууңда tuuŋda |
тууларыңда tuularıŋda |
| ablative | тууңдан tuuŋdan |
тууларыңдан tuularıŋdan |
| second-person singular formal (сиздин) | ||
| nominative | тууңуз tuuŋuz |
тууларыңыз tuularıŋız |
| genitive | тууңуздун tuuŋuzdun |
тууларыңыздын tuularıŋızdın |
| dative | тууңузга tuuŋuzga |
тууларыңызга tuularıŋızga |
| accusative | тууңузду tuuŋuzdu |
тууларыңызды tuularıŋızdı |
| locative | тууңузда tuuŋuzda |
тууларыңызда tuularıŋızda |
| ablative | тууңуздан tuuŋuzdan |
тууларыңыздан tuularıŋızdan |
Derived terms
- туучу (tuucu, agentive)
Pronunciation
- IPA(key): /tuː/
Verb
туу • (tuu)
- second-person singular imperative of тууш (tuuş, “to give birth to”)
Southern Altai
Etymology 1
from Proto-Turkic *tāg (“mountain”).
Declension
Inflection of туу (tuw)
Etymology 2
Cognate with Old Turkic [script needed] (tugur-); Uzbek tugʻ, Azerbaijani doğ, etc.
Pronunciation
- IPA(key): /tuː/
Verb
туу • (tuu)
- second-person singular imperative of туур (tuur, “to give birth to; to lay [of birds]”)
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.